Vui chơi có vai trò quan trọng nhất là giúp trẻ được hoạt động, lựa chọn và thực hiện hoạt động để làm chủ. Các em phải có kinh nghiệm với nhiều nội dung phong phú (nghệ thuật, âm nhạc, ngôn ngữ, khoa học, toán học, quan hệ xã hội) vì mỗi nội dung này đều quan trọng đối với sự phát triển não bộ phức tạp và tích hợp. Vui chơi có liên quan đến giác quan, nhận thức, trải nghiệm tình cảm-xã hội kích thích sự phát triển não bộ.
Theo tiến sĩ Montessori, về cơ bản vui chơi là:
Tự nguyện, thú vị, có mục đích và tự phát
Tăng cường sáng tạo bằng cách sử dụng những kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng xã hội, ngôn ngữ, và thể chất.
Giúp mở rộng những ý tưởng mới
Giúp trẻ thích ứng với xã hội
Giúp ngăn chặn các vấn đề xấu về tình cảm
Nếu vui chơi là việc của trẻ em thì đồ chơi là công cụ. Thông qua đồ chơi, trẻ em tìm hiểu về thế giới của các em, về chính mình và các bạn khác. Đồ chơi dạy trẻ em:
Tìm hiểu mọi thứ làm việc như thế nào
Có ý tưởng mới
Xây dựng khả năng sử dụng cơ thể và sức khoẻ
Sử dụng trí tưởng tượng
Giải quyết vấn đề
Học cách hợp tác với người khác
Nội dung trò chơi cũng cần trí tưởng tượng và kinh nghiệm của chính đứa trẻ.
Thật không may, những trải nghiệm vui chơi của trẻ em ngày nay thường khác với trải nghiệm của cha mẹ.
Với tác động mạnh mẽ của các phương tiện thông tin đại chúng như truyền hình, video, trò chơi điện tử và internet, trẻ em dành nhiều thời gian vào những trò giải trí thụ động hoặc giảm thiểu tương tác để ngồi với bàn phím và bảng điều khiển với thiết bị điện tử
Việc này đã lấy đi của trẻ em các thời gian chơi những trẻ em khác cũng như thời gian của riêng các em cho trò chơi sáng tạo. Cha mẹ cần hiểu nhu cầu vui chơi của các con và tạo ra môi trường để đáp ứng nhu cầu đó.
