Khi về già tóc bạc, đó là chuyện hiển nhiên bao lâu nay ta đều biết. Nhưng chúng ta có biết vì sao tóc lại bạc không?
Tóc bao gồm 2 thành phần: phần thân tóc và phần chân tóc. Phân thân tóc là phần có màu đen hay vàng nâu, đỏ tùy mỗi người. Phần chân tóc là phần dưới cùng của một sợi tóc giúp cho tóc dính với da đầu. Phía dưới phần chân tóc có một bộ phận mô dưới da gọi là nang tóc, mỗi nang tóc có chứa một số lượng tế bào nang tóc nhất định. Những tế bào sắc tố sẽ liên lục sản sinh ra chất melanin.
Tại sao tóc lại có màu? Các nhà khoa học vẫn chưa chắc chắn về điều này. Đặc điểm này có thể đã tiến hóa để giúp những người tiền sử nổi bật hơn những người khác nhằm thu hút bạn tình, và giúp điều chỉnh nhiệt độ cơ thể bằng cách hấp thụ hoặc phản xạ ánh sáng mặt trời.
Trước lúc hình thành, tóc có màu trắng, màu của tóc chúng ta hiện tại có màu đen, vàng, nâu, đỏ là tùy theo tính chất, số lượng và sự phân bổ của melanin. Melanin hình thành trong nang tóc từ trước khi được ta được sinh ra. Có hai loại melanin là: eumelanin có màu đen hoặc nâu tối và phaeomelanin có màu đỏ vàng.
Với số lượng và sự phân bố khác nhau, 2 loại melanin này hòa vào nhau tạo ra nhiều màu tóc khác nhau, chất này cũng chính là sắc tố tạo màu cho da cũng như quyết định da của một người có bị cháy nắng hay không. Cấu tạo của melanin gồm nhiều các melanocytes. Các melanocytes này sẽ được đưa vào tế bào chứa keratin tạo ra màu cho tóc. Keratin cũng là protein chính cấu tạo nên tóc, móc tay và da của chúng ta.
Màu tóc hình thành do khác biệt về số lượng và phân bố của các melanin.
Khi về già, các tế bào nang tóc dần chết đi, mà các tế bào nang tóc lại mang sắc tố, làm cho các tế bào sắc tố ngày một ít đi, và lượng melanin cũng theo đó mà giảm dần làm cho tóc của những người có tuổi dần mất đi màu sắc vốn có của nó, trở nên bạc hay trắng. Tuy nhiên tóc có thể trở nên bạc trắng ở tuổi sớm hơn, bất cứ lúc nào, từ lúc còn đi học trung học, đại học cho tới 30 40 tuổi tùy vào gen của từng người nhưng phần lớn mọi người sẽ bạc đầu khi về già.
Tóc bạc thường sẽ được chú ý hơn đối với người có mái tóc sẫm màu như đen, nâu bởi vì nó nổi bật hơn hẳn màu tóc của họ. Khi phát hiện một vài sợi tóc bạc trên đầu, ít nhất phải 10 năm sau thì màu tóc của người đó mới chuyển hoàn toàn sang màu bạc. Ngoài do gen, các thói quen hằng ngày cũng ảnh hưởng đến việc chuyển màu của tóc như thói quen dinh dưỡng như thiếu một số loại vitamin B, thói quen hút thuốc lá, ô nhiễm khí hậu hay tiếp xúc nhiều với hóa chất cũng có thể dẫn đến tình trạng này.
Tóc bạc là một điều hết sức bình thường và hiển nhiên lúc về già. Tuy nhiên một số ít bệnh lý cũng có thể dẫn đến tóc bạc trước tuổi nhưng rất nhiều người có mái tóc bạc ở tuổi 20 vẫn khỏe mạnh và phát triển bình thường. Một vài tin đồn rằng một cú shock nặng hay căng thẳng kéo dài có thể làm tóc chuyển sang màu bạc trắng trong một đêm nhưng các nhà khoa học vẫn chưa tin vào điều này.
